Báo cáo doanh thu trình bày kết quả hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Báo cáo xác định số lượng doanh thu được tạo ra và chi phí phát sinh trong kỳ báo cáo, cũng như bất kỳ kết quả lãi hoặc lỗ ròng nào. Nằm trong hệ thống báo cáo kế toán quản trị của doanh nghiệp, báo cáo doanh thu góp phần quan trọng vẽ ra được bức tranh kinh doanh toàn cảnh ở thời điểm hiện tại.
Báo cáo doanh thu là một phần thiết yếu của báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Các phần khác của báo cáo tài chính là bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Tầm quan trọng của báo cáo doanh thu
Báo cáo có thể được sử dụng theo nhiều mục đích. Một là phát triển các tỷ lệ có thể xác định các lĩnh vực cần cải thiện của một doanh nghiệp, chẳng hạn như tỷ suất lợi nhuận gộp (được tính bằng tỷ suất lợi nhuận gộp chia cho doanh thu) và tỷ suất lợi nhuận ròng (được tính bằng lãi hoặc lỗ ròng chia cho doanh thu).
Một cách sử dụng khác là theo dõi các mục hàng hoá trong báo cáo theo thời gian, để xem liệu có bất kỳ sự đột biến hoặc sụt giảm nào trong dữ liệu về dòng tiền kinh doanh cho thấy sự hiện diện của các vấn đề mà ban quản lý cần giải quyết hay không?
Xây dựng báo cáo doanh thu
Các tiêu chí thể hiện
Không có mẫu hoặc quy tắc bắt buộc nào khi xây dựng báo cáo doanh thu. Tuy nhiên, sẽ có một vài các tiêu chí cần được thể hiện trong báo cáo, bao gồm:
- Doanh thu (có thể phân chia theo khu vực, thời gian, cửa hàng, sản phẩm… )
- Tăng trưởng, tỉ lệ
- Lợi nhuận hoặc lỗ
- Thu nhập khác (được chia nhỏ thành từng thành phần)
- Tổng thu nhập
Trình bày bảng báo cáo doanh thu
Khi trình bày các thông tin trong báo cáo doanh thu, nên tập trung vào việc cung cấp thông tin theo cách tối đa hóa mức độ liên quan của thông tin đối với người đọc. Có thể trình bày báo cáo theo kiểu tiết lộ doanh thu một cách cụ thể, như: trình bày doanh thu theo cửa hàng, theo tháng, tỉ lệ….
Cách trình bày báo cáo đối với doanh nghiệp có nhiều phòng ban, ngành hàng sẽ cần chi tiết hơn; có thể được chia nhỏ ra các ngành hàng, sản phẩm, biên lợi nhuận,… thậm chí cơ cấu doanh thu của từng ngành hàng, đi kèm với các biểu đồ mô tả chi tiết.
Cách trình bày đầu tiên theo bản chất được coi là khá đơn giản, vì chúng không liên quan nhiều về mặt kĩ thuật trong việc phân bổ giữa các bộ phận của doanh nghiệp. Trong khi đó, trình bày theo cách thứ hai cũng giúp dễ dàng xác định được chi tiết các vấn đề về doanh thu, phân tích kết quả kinh doanh dễ dàng và kiểm soát, quản lí chi phí hiệu quả.
Phân tích báo cáo nhằm quản trị doanh thu hiệu quả
Phân tích báo cáo doanh thu theo từng điểm bán, khu vực
Chỉ đơn giản “viết lại” các con số của một kỳ thì ban quản trị sẽ chưa biết được vấn đề “sức khỏe” của doanh nghiệp nằm ở đâu? Nhưng nếu có thêm các so sánh giữa các điểm bán, khu vực thì điều đó hoàn toàn khác.
Mở rộng quy mô làm pha loãng doanh thu giữa các cửa hàng
Báo cáo trên cho biết: tổng doanh thu tăng trưởng theo quy mô mở rộng cửa hàng; tuy vậy đa phần doanh thu các cửa hàng đều có sự suy giảm, điều này cho thấy việc mở rộng quy mô đã làm pha loãng doanh thu, lượng khách hàng mới chưa tăng kịp với tốc độ phát triển của cửa hàng. Phòng Marketing cần có chiến lược tiếp cận mới.
Chỉ tiêu tăng trưởng doanh thu bình quân/khu vực/tháng
Tốc độ pha loãng các cửa hàng ở khu vực miền Nam cao hơn rất nhiều so với khu vực miền Bắc; trong khi đến cuối tháng Ba, miền Nam hiện có 3 cửa hàng, miền Bắc 9 cửa hàng. Như vậy, việc lựa chọn địa điểm kinh doanh không hợp lý đã tạo sự cạnh tranh trực diện giữa các cửa hàng.
Phân tích, so sánh cơ cấu doanh thu giữa các vùng theo quý
Cơ cấu doanh thu theo vùng cùng kỳ quý I năm 2017 và quý I năm 2016.
Doanh thu phân loại theo cơ cấu giữa các vùng
Cơ cấu doanh thu theo vùng Q1/2017 không có nhiều thay đổi so với Q1/2016. Bản chất của xu hướng là dự báo được các vấn đề: tăng chi phí và tăng doanh thu. Vấn đề này giúp ban quản trị dự báo xu hướng hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai.
Phân tích cơ cấu doanh thu theo ngành hàng
Đóng góp doanh thu từ các ngành hàng phản ánh tình hình kinh doanh của doanh nghiệp
Cơ cấu doanh thu từ các ngành hàng theo Q1/2017
Tỉ lệ đóng góp doanh thu của các ngành hàng, sản phẩm cũng nói lên các vấn đề về doanh thu trong doanh nghiệp. Dựa vào biểu đồ trên, ta thấy; tỉ lệ đóng góp doanh thu của các sản phẩm 7 8, 9,10, 11, 12, 13 ở các quý hầu như không đáng kể; điều này đặt ra cho các phòng ban, ban quản trị cần xem xét, phân tích lại việc có nên tiếp tục phân bổ các sản phẩm trên nữa hay không?
Báo cáo doanh thu trình bày kết quả hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Báo cáo xác định số lượng doanh thu được tạo ra và chi phí phát sinh trong kỳ báo cáo, cũng như bất kỳ kết quả lãi hoặc lỗ ròng nào. Nằm trong hệ thống báo cáo kế toán quản trị của doanh nghiệp, báo cáo doanh thu góp phần quan trọng vẽ ra được bức tranh kinh doanh toàn cảnh ở thời điểm hiện tại.
Báo cáo doanh thu là một phần thiết yếu của báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Các phần khác của báo cáo tài chính là bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Tầm quan trọng của báo cáo doanh thu
Báo cáo có thể được sử dụng theo nhiều mục đích. Một là phát triển các tỷ lệ có thể xác định các lĩnh vực cần cải thiện của một doanh nghiệp, chẳng hạn như tỷ suất lợi nhuận gộp (được tính bằng tỷ suất lợi nhuận gộp chia cho doanh thu) và tỷ suất lợi nhuận ròng (được tính bằng lãi hoặc lỗ ròng chia cho doanh thu).
Một cách sử dụng khác là theo dõi các mục hàng hoá trong báo cáo theo thời gian, để xem liệu có bất kỳ sự đột biến hoặc sụt giảm nào trong dữ liệu về dòng tiền kinh doanh cho thấy sự hiện diện của các vấn đề mà ban quản lý cần giải quyết hay không?
Xây dựng báo cáo doanh thu
Các tiêu chí thể hiện
Không có mẫu hoặc quy tắc bắt buộc nào khi xây dựng báo cáo doanh thu. Tuy nhiên, sẽ có một vài các tiêu chí cần được thể hiện trong báo cáo, bao gồm:
- Doanh thu (có thể phân chia theo khu vực, thời gian, cửa hàng, sản phẩm… )
- Tăng trưởng, tỉ lệ
- Lợi nhuận hoặc lỗ
- Thu nhập khác (được chia nhỏ thành từng thành phần)
- Tổng thu nhập
Trình bày bảng báo cáo doanh thu
Khi trình bày các thông tin trong báo cáo doanh thu, nên tập trung vào việc cung cấp thông tin theo cách tối đa hóa mức độ liên quan của thông tin đối với người đọc. Có thể trình bày báo cáo theo kiểu tiết lộ doanh thu một cách cụ thể, như: trình bày doanh thu theo cửa hàng, theo tháng, tỉ lệ….
Cách trình bày báo cáo đối với doanh nghiệp có nhiều phòng ban, ngành hàng sẽ cần chi tiết hơn; có thể được chia nhỏ ra các ngành hàng, sản phẩm, biên lợi nhuận,… thậm chí cơ cấu doanh thu của từng ngành hàng, đi kèm với các biểu đồ mô tả chi tiết.
Cách trình bày đầu tiên theo bản chất được coi là khá đơn giản, vì chúng không liên quan nhiều về mặt kĩ thuật trong việc phân bổ giữa các bộ phận của doanh nghiệp. Trong khi đó, trình bày theo cách thứ hai cũng giúp dễ dàng xác định được chi tiết các vấn đề về doanh thu, phân tích kết quả kinh doanh dễ dàng và kiểm soát, quản lí chi phí hiệu quả.
Phân tích báo cáo nhằm quản trị doanh thu hiệu quả
Phân tích báo cáo doanh thu theo từng điểm bán, khu vực
Chỉ đơn giản “viết lại” các con số của một kỳ thì ban quản trị sẽ chưa biết được vấn đề “sức khỏe” của doanh nghiệp nằm ở đâu? Nhưng nếu có thêm các so sánh giữa các điểm bán, khu vực thì điều đó hoàn toàn khác.
Mở rộng quy mô làm pha loãng doanh thu giữa các cửa hàng
Báo cáo trên cho biết: tổng doanh thu tăng trưởng theo quy mô mở rộng cửa hàng; tuy vậy đa phần doanh thu các cửa hàng đều có sự suy giảm, điều này cho thấy việc mở rộng quy mô đã làm pha loãng doanh thu, lượng khách hàng mới chưa tăng kịp với tốc độ phát triển của cửa hàng. Phòng Marketing cần có chiến lược tiếp cận mới.
Chỉ tiêu tăng trưởng doanh thu bình quân/khu vực/tháng
Tốc độ pha loãng các cửa hàng ở khu vực miền Nam cao hơn rất nhiều so với khu vực miền Bắc; trong khi đến cuối tháng Ba, miền Nam hiện có 3 cửa hàng, miền Bắc 9 cửa hàng. Như vậy, việc lựa chọn địa điểm kinh doanh không hợp lý đã tạo sự cạnh tranh trực diện giữa các cửa hàng.
Phân tích, so sánh cơ cấu doanh thu giữa các vùng theo quý
Cơ cấu doanh thu theo vùng cùng kỳ quý I năm 2017 và quý I năm 2016.
Doanh thu phân loại theo cơ cấu giữa các vùng
Cơ cấu doanh thu theo vùng Q1/2017 không có nhiều thay đổi so với Q1/2016. Bản chất của xu hướng là dự báo được các vấn đề: tăng chi phí và tăng doanh thu. Vấn đề này giúp ban quản trị dự báo xu hướng hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai.
Phân tích cơ cấu doanh thu theo ngành hàng
Đóng góp doanh thu từ các ngành hàng phản ánh tình hình kinh doanh của doanh nghiệp
Cơ cấu doanh thu từ các ngành hàng theo Q1/2017
Tỉ lệ đóng góp doanh thu của các ngành hàng, sản phẩm cũng nói lên các vấn đề về doanh thu trong doanh nghiệp. Dựa vào biểu đồ trên, ta thấy; tỉ lệ đóng góp doanh thu của các sản phẩm 7 8, 9,10, 11, 12, 13 ở các quý hầu như không đáng kể; điều này đặt ra cho các phòng ban, ban quản trị cần xem xét, phân tích lại việc có nên tiếp tục phân bổ các sản phẩm trên nữa hay không?