IFRS 14 – Các khoản hoãn lại theo luật quy định - VHCHAT - Giải đáp mọi vướng mắc về Kế Toán

IFRS 14 được ban hành vào tháng 1 năm 2014 bởi Uỷ ban Chuẩn mực Kế toán Quốc tế về: “Các khoản hoãn lại theo luật quy định” trong đó gồm các quy định kế toán đặc biệt về tác động của việc điều chỉnh tỷ giá. Cùng Kế toán Việt Hưng tìm hiểu chi tiết về IFRS 14 ngay sau bài viết dưới đây để có thể áp dụng hiệu quả vào phân tích BCTC doanh nghiệp.

TỔNG QUAN IFRS 14

Trong phạm vi của của IFRS 14, đơn vị lần đầu áp dụng các chuẩn mực IFRS được cho phép tiếp tục ghi nhận và xác định giá trị số dư các khoản hoãn lại theo luật định trên Báo cáo tài chính được lập lần đầu theo IFRS và sau đó theo các nguyên tắc kế toán được thừa nhận chung trước đó của doanh nghiệp.

Các chuẩn mực khác đã thực hiện các thay đổi nhỏ do IFRS 14 bao gồm IFRS 17 Hợp đồng bảo hiểm (ban hành tháng 5 năm 2017) và Sửa đổi các tham chiếu đến Khung khái niệm trong các chuẩn mực IFRS (ban hành tháng 3 năm 2018)

MỤC TIÊU

Mục tiêu của IFRS 14 là xác định các yêu cầu lập báo cáo tài chính đối với “số dư các tài khoản hoãn lại theo luật quy định” phát sinh khi một đơn vị cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng với mức giá hoặc tỷ lệ tuân theo quy định kiểm soát giá [IFRS 14:1]

IFRS 14 được phép, nhưng không bắt buộc, được áp dụng khi đơn vị tiến hành các hoạt động được điều chỉnh theo tỷ giá và đã ghi nhận số tiền trong báo cáo tài chính GAAP trước đó đáp ứng định nghĩa về ‘số dư tài khoản hoãn lại theo quy định’ (đôi khi được gọi là ‘tài sản theo quy định’ và ‘nợ pháp lý’). [IFRS 14.5]

Việc lựa chọn áp dụng IFRS 14 chỉ có sẵn khi áp dụng IFRS lần đầu, nghĩa là đơn vị không thể áp dụng IFRS 14 lần đầu tiên trong báo cáo tài chính sau báo cáo tài chính được lập khi áp dụng IFRS lần đầu. Tuy nhiên, đơn vị chọn áp dụng IFRS 14 trong báo cáo tài chính IFRS đầu tiên của mình phải tiếp tục áp dụng IFRS 14 trong các báo cáo tài chính tiếp theo. [IFRS 14.6]

Khi áp dụng, các yêu cầu của IFRS 14 phải được áp dụng cho tất cả số dư tài khoản hoãn lại theo quy định phát sinh từ các hoạt động được điều chỉnh theo tỷ giá của đơn vị. [IFRS 14.8]

Xem thêm:

PHẠM VI

Các đơn vị đủ điều kiện áp dụng IFRS 14 không bắt buộc phải làm như vậy và do đó có thể chọn chỉ áp dụng các yêu cầu của IFRS 1 Áp dụng lần đầu các Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế khi áp dụng IFRS lần đầu. Việc lựa chọn áp dụng IFRS 14 chỉ có sẵn khi áp dụng IFRS lần đầu, nghĩa là đơn vị không thể áp dụng IFRS 14 lần đầu tiên trong báo cáo tài chính sau báo cáo tài chính được lập khi áp dụng IFRS lần đầu. Tuy nhiên, đơn vị chọn áp dụng IFRS 14 trong báo cáo tài chính IFRS đầu tiên của mình phải tiếp tục áp dụng IFRS 14 trong các báo cáo tài chính tiếp theo. [IFRS 14.6]

ĐỊNH NGHĨA THUẬT NGỮ

Báo cáo tài chính được lập lần đầu theo IFRS	Báo cáo tài chính năm đầu tiên mà đơn vị áp dụng Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế, có báo cáo trình bày việc tuân thủ hoàn toàn và tuyệt đối các điều khoản của IFRS.
Đơn vị lần đầu áp dụng	Đơn vị lần đầu lập báo cáo tài chính theo IFRS.
Các nguyên tắc kế toán được thừa nhận chung trước đó	Nguyên tắc kế toán được áp dụng trước khi áp dụng IFRS.
Các hoạt động bị kiểm soát giá	Các hoạt động của đơn vị là đối tượng bị kiểm soát giá.
Quy định kiểm soát giá	Việc thiết lập khung giá tính phí cho khách hàng đối với hàng hóa, dịch vụ và khung giá đó phải chịu sự giám sát và/hoặc phê duyệt bởi cơ quan quản lý giá.
Cơ quan quản lý giá	Một Cơ quan theo luật định có thẩm quyền thiết lập mức giá hoặc khung giá để ràng buộc đơn vị. Cơ quan quản lý giá có thể là bên thứ ba hoặc bên liên quan của đơn vị, bao gồm cả ban quản trị riêng của đơn vị, nếu cơ quan đó được yêu cầu theo luật định để thiết lập mức giá vì lợi ích của khách hàng và đảm bảo tài chính của đơn vị.
Số dư các khoản hoãn lại theo luật định	Một phần của chi phí (hoặc thu nhập) không được ghi nhận là tài sản hoặc nợ phải trả theo các Chuẩn mực khác, nhưng đủ điều kiện để hoãn lại vì nó được đưa vào, hoặc được dự kiến sẽ được đưa vào, bởi cơ quan quản lý giá trong việc thiết lập mức giá có thể được tính cho khách hàng.

CHÍNH SÁCH KẾ TOÁN ĐỐI VỚI TÀI KHOẢN HOÃN LẠI THEO QUY ĐỊNH

IFRS 14 miễn trừ đoạn 11 của IAS 8 Chính sách kế toán, Những thay đổi trong ước tính kế toán và sai sót khi đơn vị xác định chính sách kế toán của mình đối với số dư tài khoản hoãn lại theo quy định. [IFRS 14.9] Đoạn 11 của IAS 8 yêu cầu đơn vị xem xét các yêu cầu của IFRS liên quan đến các vấn đề tương tự và các yêu cầu của Khung khái niệm khi thiết lập các chính sách kế toán của mình.

Hiệu lực của việc miễn trừ là các đơn vị đủ điều kiện có thể tiếp tục áp dụng các chính sách kế toán được sử dụng cho số dư tài khoản hoãn lại theo quy định theo cơ sở kế toán được sử dụng ngay trước khi áp dụng IFRS (“GAAP trước đó”) khi áp dụng IFRS, tuân theo các yêu cầu trình bày của IFRS 14 [IFRS 14.11].

Các đơn vị được phép thay đổi chính sách kế toán đối với số dư tài khoản hoãn lại theo quy định của IAS 8, nhưng chỉ khi thay đổi đó làm cho báo cáo tài chính trở nên phù hợp hơn và không kém phần tin cậy hoặc đáng tin cậy hơn và không kém phần phù hợp hơn với nhu cầu ra quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính của đơn vị. Tuy nhiên, đơn vị không được phép thay đổi chính sách kế toán để bắt đầu ghi nhận số dư tài khoản hoãn lại theo quy định. [IFRS 14.13]

TƯƠNG TÁC VỚI CÁC CHUẨN MỰC KHÁC

Các yêu cầu của IFRS khác bắt buộc phải được áp dụng cho số dư tài khoản hoãn lại theo quy định, tùy thuộc vào các trường hợp ngoại lệ, miễn trừ cụ thể và các yêu cầu bổ sung có trong IFRS 14 [IFRS 14.16]. Những điều này được tóm tắt ngắn gọn dưới đây: [IFRS 14.B7-B28]

Sự kiện IAS 10 sau kỳ báo cáo	Các yêu cầu của IAS 10 được áp dụng khi xác định những sự kiện nào sau ngày kết thúc kỳ báo cáo cần được tính đến khi ghi nhận và đo lường số dư tài khoản hoãn lại theo quy định
IAS 12 Thuế thu nhập	Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh từ số dư tài khoản thuế thu nhập hoãn lại được trình bày tách biệt với tổng số thuế thu nhập hoãn lại và biến động trong số dư thuế thu nhập hoãn lại được trình bày tách biệt với chi phí thuế (thu nhập)
IAS 33 Thu nhập trên mỗi cổ phiếu	Các đơn vị áp dụng IFRS 14 được yêu cầu trình bày thêm lãi cơ bản và lãi suy giảm trên mỗi cổ phiếu để loại trừ tác động của biến động ròng trong số dư tài khoản hoãn lại theo quy định
IAS 36 Suy giảm tài sản	Số dư tài khoản hoãn lại theo quy định được bao gồm trong giá trị ghi sổ của bất kỳ đơn vị tạo tiền (CGU) có liên quan nào và được xử lý theo cách tương tự như các tài sản và nợ phải trả khác khi phát sinh lỗ do suy giảm giá trị
IFRS 3 Hợp nhất kinh doanh	Các chính sách kế toán của đơn vị đối với số dư tài khoản hoãn lại theo luật định được sử dụng khi áp dụng phương pháp mua lại, phương pháp này có thể dẫn đến việc ghi nhận số dư tài khoản hoãn lại theo luật định đối với bên bị mua, bất kể bản thân bên bị mua có ghi nhận số dư đó hay không.
IFRS 5 Tài sản dài hạn nắm giữ để bán và các hoạt động ngừng hoạt động	Các yêu cầu đo lường của IFRS 5 không áp dụng cho số dư tài khoản hoãn lại theo quy định và các sửa đổi được thực hiện đối với việc trình bày thông tin về các hoạt động bị ngừng và các nhóm thanh lý liên quan đến số dư đó
IFRS 10 Báo cáo tài chính hợp nhất và IAS 28 Đầu tư vào công ty liên kết và liên doanh (2011 )	Chính sách kế toán của đơn vị đối với số dư tài khoản hoãn lại theo quy định bắt buộc phải được áp dụng trong báo cáo tài chính hợp nhất của đơn vị hoặc trong việc xác định thông tin kế toán vốn chủ sở hữu của các công ty liên kết hoặc liên doanh, mặc dù các bên nhận đầu tư của đơn vị có thể chưa được ghi nhận số dư tài khoản hoãn lại theo quy định trong báo cáo tài chính của họ
IFRS 12 Công bố lợi ích trong các đơn vị khác	Cần phải công bố riêng số dư tài khoản hoãn lại theo quy định và biến động ròng trong số dư được ghi nhận trong lãi hoặc lỗ hoặc thu nhập toàn diện khác đối với các công bố IFRS 12 khác nhau

TRÌNH BÀY BCTC

Tác động của số dư tài khoản hoãn lại theo quy định được trình bày riêng trong báo cáo tài chính của đơn vị. Yêu cầu này áp dụng bất kể chính sách trình bày trước đây của đơn vị đối với các tài khoản số dư hoãn lại theo quy định theo GAAP trước đó. Theo đó:

Các khoản mục riêng biệt được trình bày trong báo cáo tình hình tài chính cho tổng số dư của tất cả số dư tài khoản hoãn lại theo quy định và tất cả số dư tài khoản hoãn lại theo quy định [IFRS 14.20]

Số dư tài khoản hoãn lại theo quy định không được phân loại giữa ngắn hạn và dài hạn mà được trình bày riêng bằng cách sử dụng tổng phụ [IFRS 14.21]

Biến động ròng trong số dư tài khoản hoãn lại theo quy định được trình bày riêng trong báo cáo lãi hoặc lỗ và thu nhập toàn diện khác bằng cách sử dụng các tổng phụ [IFRS 14.22-23]

Các ví dụ minh họa đi kèm IFRS 14 đưa ra cách trình bày minh họa báo cáo tài chính của đơn vị áp dụng Chuẩn mực.

CÔNG BỐ

IFRS 14 đặt ra các mục tiêu công bố thông tin để cho phép người dùng đánh giá: [IFRS 14.27]

Bản chất và rủi ro liên quan đến quy định giá thiết lập (các) mức giá mà đơn vị có thể tính cho khách hàng đối với hàng hóa hoặc dịch vụ mà đơn vị cung cấp – bao gồm thông tin về các hoạt động điều chỉnh giá của đơn vị và quy trình ấn định giá, danh tính của (các) cơ quan quản lý tỷ giá và tác động của rủi ro và sự không chắc chắn đối với việc thu hồi hoặc đảo ngược các tài khoản số dư hoãn lại theo quy định

Tác động của quy định tỷ giá đối với báo cáo tài chính của đơn vị – bao gồm cơ sở ghi nhận số dư tài khoản hoãn lại theo quy định, cách đánh giá khả năng thu hồi, đối chiếu giá trị ghi sổ tại đầu và cuối kỳ báo cáo, tỷ lệ chiết khấu áp dụng, tác động của thuế thu nhập và chi tiết của số dư không còn được coi là có thể thu hồi hoặc đảo ngược được.

NGÀY HIỆU LỰC

Trong trường hợp đơn vị lựa chọn áp dụng, IFRS 14 có hiệu lực đối với BCTC IFRS hàng năm đầu tiên của đơn vị áp dụng cho kỳ báo cáo bắt đầu vào hoặc sau ngày 1 tháng 1 năm 2016. Chuẩn mực này có thể áp dụng sớm hơn, nhưng đơn vị phải công bố thời điểm thực hiện [IFRS 14.C1].

Qua bài viết trên, Kế toán Việt Hưng đã chia sẻ đến các bạn đọc về Chuẩn mực Báo cáo tài chính Quốc tế số 14 (IFRS 14) – Các khoản hoãn lại theo luật quy định qua đó giúp các bạn nắm rõ hơn về Các thuật ngữ sử dụng trong IFRS 5 không chỉ vậy mà còn cung cấp cho các bạn về các chính sách kế toán, tương tác với các chuẩn mực khác của IFRS 14.