Chuẩn mực lập và trình bày báo cáo tài chính quốc tế 5 Tài sản dài hạn nắm giữ để bán và hoạt động bị chấm dứt (IFRS 5). Về cơ bản, tài sản (hoặc nhóm tài sản thanh lý) nắm giữ để bán không được trích khấu hao, phản ánh theo giá trị thấp hơn giữa giá trị ghi sổ và giá trị hợp lý trừ chi phí bán và được trình bày riêng trên Báo cáo tình hình tài chính.
Chuẩn mực cũng yêu cầu những thuyết minh riêng phải trình bày liên quan đến các hoạt động bị chấm dứt và việc thanh lý các tài sản dài hạn.
Các thuật ngữ sử dụng trong IFRS 5
Đơn vị tạo tiền: Nhóm nhỏ nhất có thể xác định của các tài sản tạo ra dòng tiền vào và gần như độc lập với dòng tiền vào từ các tài sản hoặc nhóm tài sản khác.
Bộ phận của đơn vị: Các hoạt động và các dòng tiền có thể phân biệt một cách rõ ràng với phần còn lại của đơn vị, theo hoạt động và theo mục đích báo cáo tài chính.
Chi phí bán: Chi phí phát sinh thêm liên quan trực tiếp đến việc thanh lý tài sản (hoặc nhóm thanh lý), không bao gồm chi phí tài chính và chi phí thuế thu nhập.
Tài sản ngắn hạn: Đơn vị phải phân loại một tài sản là ngắn hạn khi:
- Đơn vị dự kiến thu hồi, bán hoặc tiêu dùng tài sản đó trong một chu kỳ hoạt động bình thường của đơn vị;
- Đơn vị nắm giữ tài sản với mục đích chủ yếu là để kinh doanh;
- Đơn vị dự kiến thu hồi tài sản trong vòng 12 tháng sau kỳ báo cáo; hoặc
- Tài sản đó là tiền hoặc tương đương tiền (theo định nghĩa tại IAS 7) trừ trường hợp tài sản đó bị hạn chế trao đổi hoặc sử dụng để thanh toán một khoản nợ phải trả trong khoảng thời gian ít nhất là 12 tháng sau kỳ báo cáo.
Hoạt động bị chấm dứt: Một bộ phận của đơn vị đã được thanh lý hoặc được phân loại là giữ để bán, và:
- Là một lĩnh vực kinh doanh hoặc một khu vực hoạt động địa lý chính yếu và riêng biệt,
- Là một phần của một kế hoạch điều phối nhằm bán lĩnh vực kinh doanh hay khu vực hoạt động địa lý chính yếu và riêng biệt, hoặc
- Là một công ty con được mua với mục đích duy nhất là để bán lại.
Nhóm thanh lý: Một nhóm tài sản được thanh lý trong một giao dịch đơn lẻ, bằng cách bán hoặc theo hình thức khác, và các khoản nợ phải trả liên quan trực tiếp đến các tài sản sẽ được chuyển giao trong giao dịch đó.
Nhóm tài sản này bao gồm lợi thế thương mại được mua trong một giao dịch hợp nhất kinh doanh nếu nhóm là một đơn vị tạo tiền mà lợi thế thương mại được phân bổ theo yêu cầu của các đoạn 80 đến 87 của IAS 36 Tổn thất tài sản hoặc là một hoạt động nằm trong một đơn vị tạo tiền đó.
Giá trị hợp lý: Giá trị hợp lý là giá có thể nhận được khi bán một tài sản hoặc giá chuyển nhượng một khoản nợ phải trả trong một giao dịch tự nguyện có tổ chức giữa các bên tham gia thị trường tại ngày xác định giá trị. (Xem IFRS 13)
Cam kết mua chắc chắn: Một thỏa thuận với một bên không liên quan, có hiệu lực ràng buộc đối với cả hai bên và thường có hiệu lực pháp lý. Thỏa thuận này có (a) quy định tất cả các điều khoản chính, bao gồm các điều khoản về giá và thời gian thực hiện các giao dịch, và (b) bao gồm một điều khoản có hiệu lực đủ mạnh để ngăn chặn việc các bên không thực hiện thỏa thuận và làm cho khả năng thực hiện là gần như chắc chắn.
Gần như chắc chắn: Mức độ cao hơn đáng kể so với nhiều khả năng xảy ra.
Tài sản dài hạn: Tài sản không thỏa mãn định nghĩa tài sản ngắn hạn.
Nhiều khả năng xảy ra: Khả năng xảy ra cao hơn so với khả năng không xảy ra.
Giá trị có thể thu hồi: Là giá trị cao hơn giữa Giá trị hợp lý của tài sản trừ đi chi phí bán và giá trị sử dụng của tài sản đó.
Giá trị sử dụng: Giá trị hiện tại của các dòng tiền dự kiến trong tương lai sẽ phát sinh từ việc tiếp tục sử dụng và thanh lý tài sản tại thời điểm kết thúc thời gian sử dụng hữu ích của tài sản đó.
Tóm tắt Chuẩn mực IFRS 5
Tổng quan IFRS 5
IFRS 5 có sự giao thoa đáng kể với các yêu cầu kế toán của US SFAS 144 Kế toán suy giảm hoặc thanh lý tài sản lâu đời về thời gian phân loại các hoạt động không còn tiếp tục và việc trình bày khoản mục này trên báo cáo.
Với những tài sản lâu đời vẫn chưa được thanh lý, quy tắc ghi nhận và đo lường suy giảm trong SFAS 144 có sự khác biệt đáng kể với Chuẩn mực IAS 36 – Tổn thất tài sản. Tuy nhiên, những khác biệt đó không được giải quyết trong dự án hội tụ IASB-FASB ngắn hạn.
Quy định chính của Chuẩn mực IFRS 5 liên quan đến tài sản dài hạn nắm giữ để bán
Phân loại tài sản dài hạn nắm giữ để bán
Nhìn chung, để được ghi nhận là tài sản dài hạn nắm giữ để bán (hoặc nhóm tài sản thanh lý) thì tất cả các điều kiện sau phải thỏa mãn [IFRS 5.6-8] :
- Quản lý phải có cam kết về kế hoạch bán tài sản (hoặc nhóm thanh lý) và khởi động một chương trình chủ động tìm người mua để hoàn thành kế hoạch bán này.
- Tài sản đã ở trạng thái sẵn sàng để bán ngay lập tức.
- Khả năng bán tài sản là gần như chắc chắn.
- Tài sản được quảng cáo một cách chủ động để bán với một mức giá hợp lý gần với mức giá trị hợp lý của tài sản.
- Các hành động đang được triển khai cho việc bán tài sản thành công phải thể hiện được rằng có rất ít khả năng kế hoạch bán tài sản sẽ bị thay đổi đáng kể hoặc bị rút lại.
Một đơn vị cam kết bán mà dẫn tới việc mất quyền kiểm soát một công ty con đủ điều kiện ghi nhận là nắm giữ để bán theo IFRS 5 thì phải phân loại tất cả các tài sản và nợ của công ty con đó là nắm giữ để bán, ngay cả khi đơn vị đó vẫn giữ lại lợi ích không kiểm soát trong công ty con đó sau khi bán.
Phân loại là tài sản nắm giữ để phân phối cho chủ sở hữu
Với các yêu cầu phân loại, trình bày và đo lường IFRS 5 áp dụng với các tài sản dài hạn được phân loại là nắm giữ để phân phối cho chủ sở hữu. [IFRS 5.5A and IFRIC 17. Bên cạnh đó, đơn vị phải cam kết với việc phân phối này phải sẵn sàng cho việc phân chia ngay lập tức và việc phân chia phải có khả năng cao chắc chắn sẽ xảy ra.
Khái niệm nhóm tài sản thanh lý
Nhóm tài sản thanh lý được gọi là một nhóm các tài sản, có thể sẽ đi kèm với một số các khoản nợ phải trả liên quan, mà đơn vị có ý định thanh lý trong một giao dịch. Cơ sở ghi nhận giá trị cho các tài sản dài hạn nắm giữ để bán được áp dụng cho một nhóm tài sản thanh lý và bất cứ sự suy giảm nào làm giảm giá trị sổ sách còn lại của các tài sản dài hạn trong nhóm tài sản thanh lý thì sẽ được phân bổ có trình tự theo yêu cầu của IAS 36. [IFRS 5.4]
Đo lường
Các nguyên tắc sau được áp dụng:
Tại thời điểm phân loại là nắm giữ để bán: Ngay trước khi được phân loại là tài sản dài hạn nắm giữ để bán, giá trị còn lại của tài sản được ghi nhận theo những Chuẩn mực IFRS hiện hành. Các điều chỉnh sau đó cũng được ghi nhận theo IFRS hiện hành. [IFRS 5.18]
Sau khi được phân loại là nắm giữ để bán Tài sản dài hạn hoặc nhóm tài sản thanh lý sau khi được phân loại là nắm giữ để bán sẽ được ghi nhận theo giá trị thấp hơn giữa giá trị còn lại trên sổ sách và giá trị hợp lý trừ đi chi phí để bán tài sản (hoặc giá trị hợp lý trừ chi phí để phân phối tài sản trong trường hợp tài sản được giữ để phân phối cho chủ sở hữu) [IFRS 5.15-15A]
Suy giảm Suy giảm giá trị tài sản phải được xem xét cả tại thời điểm phân loại là nắm giữ và để bán sau đó:
- Tại thời điểm được phân loại là nắm giữ để bán: Ngay trước khi tài sản được phân loại là tài sản dài hạn nắm giữ để bán hoặc nhóm tài sản thanh lý thì việc ghi nhận và đo lường suy giảm giá trị tài sản được thực hiện theo các Chuẩn mực IFRS hiện hành (ví dụ như IAS 16 – Bất động sản, nhà xưởng và thiết bị, IAS 36 – Tổn thất tài sản, IAS 38 – Tài sản cố định vô hình và IAS 39 – Công cụ tài chính
- Sau khi được phân loại là nắm giữ để bán: Các khoản lỗ suy giảm được tính toán bằng sự chênh lệch giữa giá trị còn lại đã điều chỉnh của tài sản/nhóm tài sản thanh lý và giá trị hợp lý trừ chi phí để bán. Bất cứ một khoản lỗ suy giảm nào phát sinh khi sử dụng nguyên tắc đo lường trong IFRS 5 phải được ghi nhận vào và lãi lỗ trong kỳ [IFRS 5.20], áp dụng cho cả những tài sản trước đó được ghi nhận lại theo giá trị sau đánh giá lại. [IFRS 5 BC.47] [IFRS 5 BC.48]
Tài sản đã có giá trị tại giá trị hợp lý trước khi phân loại ban đầu. Đổi với các tài sản đó, khoản khấu trừ chi phí bán vào giá trị hợp lý có thể được ghi nhận
ngay lập tức vào kết quả lời/lỗ
Các khoản tăng giá trị hợp lý sau đó. Khoản lãi cho bất kỳ sự gia tăng giá trị hợp lý nào sau đó đã trừ đi chi phí bán tài sản, đều có thể được ghi nhận vào kết quả lãi/lỗ đến mức không được vượt quá mức tổn thất suy giảm lüy kể đã được ghi nhận theo IFRS 5 hoặc theo IAS 36 trước đó [IFRS 5.21-22
Trình bày báo cáo Tài sản dài hạn nắm giữ để bán, và các tài sản và nợ phải trả thuộc nhóm tài sản thanh lý đang nắm giữ chờ để bán, phải được trình bày riêng biệt trên Bảng cân đối kế toán. [IFRS 5.38] –
Thuyết minh IFRS 5 quy định những nội dung sau đây về tài sản dài hạn nắm giữ để bán (hoặc nhóm tài sản thanh lý) phải được thuyết minh: [IFRS 5.41]
- Mô tả về tài sản dài hạn hoặc nhóm tài sản thanh lý
- Mô tả về tình hình và trường hợp bán (thanh lý) tài sản và thời gian dự kiến
- Các khoản lỗ suy giảm và các khoản hoàn nhập, nếu có, khi chúng được trình bày trên Báo cáo thu nhập lãi lỗ
- Bộ phận kinh doanh nơi tài sản dài hạn (hoặc nhóm tài sản thanh lý) nắm giữ để bán được trình bày theo Chuẩn mực IFRS 8 – Bộ phận kinh doanh
Thuyết minh trong các Chuẩn mực IFRS khác không áp dụng cho tài sản nắm giữ chờ thanh lý (hoặc hoạt động không tiếp tục) trừ khi các Chuẩn mực khác có yêu cầu về nội dung thuyết minh cụ thể đối với các tài sản này, hoặc đối với một số thuyết minh về đo lường mà tài sản và nợ phải trả nằm ngoài phạm vi của yêu cầu đo lường của IFRS 5. [IFRS 5.5B]
Quy định chính của Chuẩn mực IFRS 5 liên quan đến các hoạt động không tiếp tục
Phân loại là hoạt động không tiếp tục
Hoạt động không tiếp tục là thành tố trong đơn vị đã bị thanh lý hoặc được phân loại là nắm giữ để bán, và: [IFRS 5.32]
- Trình bày thành tố này là một mảng hoạt động kinh doanh riêng biệt hoặc là một mảng hoạt động theo khu vực địa lý
- Là một phần của một kế hoạch phối hợp để thanh lý một mảng hoạt động kinh doanh riêng biệt hoặc là một mảng hoạt động theo khu vực địa lý, hoặc
- Là một công ty con được mua với mục đích đặc biệt là để bán lại và việc thanh lý sẽ dẫn tới việc mất quyền kiểm soát tại công ty con.
IFRS không cho phép phân loại hồi tố một hoạt động là hoạt động không tiếp tục, khi điều kiện trên chỉ đáp ứng sau khi kết thúc kỳ báo cáo. [IFRS 5.12]
Thuyết minh Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Số tổng của lãi lỗ sau thuế của hoạt động không tiếp tục và thu nhập và lỗ khác sau thuế được ghi nhận trên cơ sở đo lường giá trị hợp lý trừ chi phí bán hoặc điều chỉnh giá trị hợp lý khi thanh lý tài sản (hoặc nhóm thanh lý) được trình bày là một số tiền duy nhất trên báo cáo thu nhập toàn diện. Nếu đơn vị trình bày lãi lỗ trên một báo cáo riêng biệt, đơn vị phải trình bày một phần riêng ghi rõ là hoạt động không tiếp tục. [IFRS 5.33-33A]
Thuyết minh chi tiết về doanh thu, chi phí, lãi lỗ trước thuế và các khoản thuế thu nhập liên quan được yêu cầu trong trong thuyết minh hoặc báo cáo thu nhập toàn diện trong một mục tách biệt với kết quả hoạt động kinh doanh của hoạt động liên tục. [IFRS 5.33] Thuyết minh chi tiết phải thể hiện cả kỳ này và những kỳ trước được trình bày trên báo cáo tài chính. [IFRS 5.34]
Thông tin dòng tiền Dòng tiền thuần thu được từ các hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư, và hoạt động tài chính của hoạt động không tiếp tục được trình bày riêng biệt trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ hoặc trên thuyết minh. [IFRS 5.33]
Thuyết minh
Những thông tin sau được yêu cầu trình bày trên thuyết minh:
- Các điều chỉnh được thực hiện trong kỳ hiện tại đối với số tiền được trình bày là hoạt động đã ngừng hoạt động trong các kỳ trước phải được thuyết minh riêng [IFRS 5.35].
- Nếu một đơn vị dừng phân loại một thành tố là nắm giữ để bán, những thành tố kỳ trước được phân loại là hoạt động không tiếp tục phải được phân loại lại và bao gồm trong thu nhập từ hoạt động đang tiếp diễn cho tất cả các kỳ được trình bày. [IFRS 5.36]
Qua bài viết trên, Kế toán Việt Hưng đã chia sẻ đến các bạn đọc về Chuẩn mực Báo cáo tài chính Quốc tế số 5 (IFRS 5) – Bản tiếng Việt – Tài sản dài hạn nắm giữ để bán và hoạt động chấm dứt qua đó giúp các bạn nắm rõ hơn về Các thuật ngữ sử dụng trong IFRS 5 không chỉ vậy mà còn cung cấp cho các bạn về các quy định chuẩn mực của IFRS 5.