1. Tổng quan môn học CMA Part 2 Section F: Professional Ethics
Môn học cuối cùng của chương trình CMA Part 2 là môn 2F: “Professional Ethics” (Đạo đức nghề nghiệp) hay còn gọi tắt là Section F hay 2F.
Môn học này đề cập đến bộ quy tắc và nguyên tắc đạo đức mà những thành viên sở hữu danh vị “Certified Management Accountant” cần tuân thủ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ và trách nhiệm. Điều này bao gồm trách nhiệm đảm bảo sự công bằng và trung thực, bảo vệ quyền lợi của khách hàng và nhà đầu tư, giữ bí mật thông tin, tuân thủ luật lệ và quy định.
Đây là những nguyên tắc đảm bảo tính đạo đức và uy tín trong lĩnh vực kế toán và quản lý.
2. Một số yêu cầu kỹ năng đầu vào đối với học viên
Với môn học Professional Ethics, để việc học trở nên dễ dàng hơn, học viên cần có những kiến thức nền tảng thông qua 4 chủ đề sau:
- Hiểu biết về lĩnh vực chuyên môn: Đầu tiên và quan trọng nhất là hiểu biết về lĩnh vực chuyên môn mà bạn đang học đạo đức chuyên nghiệp. Điều này bao gồm cả các quy định, quy tắc, và tiêu chuẩn đạo đức cụ thể liên quan đến lĩnh vực của bạn, chẳng hạn như đạo đức trong kế toán, luật pháp, y khoa, hoặc kỹ sư học.
- Kiến thức về các quy định và chuẩn mực đạo đức: Hiểu rõ về các quy định, chuẩn mực và hướng dẫn đạo đức áp dụng trong lĩnh vực kế toán. Ví dụ như International Financial Reporting Standards (IFRS) hoặc Generally Accepted Accounting Principles (GAAP) và các nguyên tắc đạo đức liên quan.
- Kỹ năng đánh giá tình huống đạo đức: Có khả năng đánh giá và xử lý các tình huống đạo đức phức tạp một cách đúng đắn. Điều này bao gồm khả năng phân tích các tình huống đạo đức, xác định các tùy chọn, và đưa ra quyết định phù hợp với chuẩn mực và quy định đạo đức.
- Kỹ năng giao tiếp và giải quyết xung đột: Có khả năng giao tiếp một cách hiệu quả và giải quyết xung đột đạo đức một cách công bằng và hòa bình. Điều này bao gồm khả năng thảo luận, thuyết phục, và tương tác với những người khác để giải quyết các vấn đề đạo đức một cách xây dựng và tích cực.
Ngoài ra, học việc cũng cần có kiến thức tiếng Anh chuyên ngành tài chính, kế toán quản trị để có thể học tập hiệu quả hơn. Điều này không chỉ là điều kiện tiên quyết khi tham gia khóa học CMA, mà còn là yếu tố quan trọng khi học môn Professional Ethics.
3. Môn học 2F trong chương trình CMA Hoa Kỳ bao gồm những nội dung nào?
Môn học Professional Ethics được chia làm 2 học phần, bao gồm: Business ethics (Đạo đức doanh nghiệp) và Ethical considerations for the organization (Những cân nhắc về mặt đạo đức đối với tổ chức).
3.1. Business ethics
“Đạo đức doanh nghiệp” là lĩnh vực nghiên cứu và áp dụng các nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức trong quản lý và hoạt động kinh doanh. Nó tập trung vào việc đề xuất những hành vi và quyết định có tính đạo đức để đảm bảo sự công bằng, trung thực và tôn trọng trong môi trường kinh doanh.
Các vấn đề quan trọng trong lĩnh vực này bao gồm:
- Tôn trọng quyền con người: Bảo vệ quyền lợi và tôn trọng các quyền cơ bản của con người trong môi trường làm việc.
- Minh bạch và trung thực: Thực hiện các hoạt động kinh doanh một cách minh bạch và trung thực, đảm bảo thông tin được chia sẻ công bằng và chính xác.
- Bảo vệ môi trường: Phát triển và thực hiện các chiến lược kinh doanh có tính bảo vệ môi trường, giảm thiểu tác động tiêu cực.
- Tư duy đạo đức trong quyết định: Đưa ra quyết định kinh doanh dựa trên các nguyên tắc và giá trị đạo đức, không chỉ dựa trên lợi ích tài chính ngắn hạn.
- Chấp nhận và đa dạng: Tôn trọng và đánh giá cao sự đa dạng trong nền văn hóa, giới tính, và các yếu tố khác trong tổ chức.
- Trách nhiệm xã hội: Đối mặt với trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và đóng góp tích cực vào cộng đồng.
“Đạo đức doanh nghiệp” đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng uy tín và lòng tin của khách hàng, nhà đầu tư, và cộng đồng đối với doanh nghiệp. Việc thực hiện và duy trì đạo đức doanh nghiệp không chỉ là nhiệm vụ của các doanh nghiệp mà còn là một yêu cầu thiết yếu để đạt được sự thành công và bền vững trong môi trường kinh doanh ngày nay.
3.1.1. Moral philosophies and values
“Moral philosophies and values” – Các triết lý và giá trị đạo đức:
- Triết lý đạo đức là các hệ thống ý kiến và quan điểm về bản chất và nguồn gốc của đạo đức. Các triết lý này hình thành cách mà mỗi người đánh giá đạo đức và ra quyết định đạo đức. Ví dụ bao gồm đạo đức hậu nghiêm, đạo đức tự nhiên, và đạo đức duy trì.
- Giá trị đạo đức là những khái niệm, nguyên tắc, hoặc phẩm chất được coi là quan trọng và được ưa chuộng trong việc định hình hành vi và quyết định. Giá trị đạo đức thường đóng vai trò quan trọng trong việc xác định hành vi đúng hay sai của một cá nhân hay tổ chức.
Sự hiểu biết về triết lý đạo đức và giá trị đạo đức đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành quyết định và hành vi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm quản lý doanh nghiệp, đối nhân xử thế và quyết định đạo đức cá nhân. Điều này cung cấp nền tảng cho việc xây dựng một môi trường làm việc hoặc doanh nghiệp có đạo đức và công bằng.
3.1.2. Ethical decision making
“Quyết định đạo đức” là quá trình đưa ra quyết định dựa trên các nguyên tắc và giá trị đạo đức. Trong bối cảnh này, quyết định được đánh giá theo mức độ đúng đắn và tương xứng với các chuẩn mực đạo đức được xác định trước.
Quá trình này đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về hậu quả đạo đức của quyết định và làm thế nào nó phản ánh giá trị đạo đức và tiêu chí đạo đức của cá nhân hoặc tổ chức.
3.2. Ethical considerations for management accounting and financial management professionals
Trong lĩnh vực này, việc đảm bảo hành vi và quyết định đúng đắn từ góc độ đạo đức là rất quan trọng để duy trì uy tín và tính minh bạch trong các hoạt động tài chính và quản lý.
Dưới đây kể ra một số yếu tố đạo đức quan trọng:
- Trung thực và minh bạch: Cần tuân thủ nguyên tắc trung thực trong báo cáo tài chính và quản lý thông tin, đồng thời đảm bảo minh bạch để những quyết định có thể được đánh giá một cách công bằng.
- Bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư: Cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và những bên liên quan.
- Đối xử công bằng với nhân viên: Đảm bảo đối xử công bằng và đúng đắn đối với nhân viên trong mọi quyết định quản lý và kế toán.
- Nguyên tắc chấp nhận và tư duy đạo đức: Tuân thủ nguyên tắc chấp nhận đạo đức và phát triển tư duy đạo đức trong quyết định kinh doanh và tài chính.
- Phòng ngừa gian lận và lạm dụng: Thiết lập các biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn gian lận và lạm dụng trong tài chính và quản lý.
- Tuân thủ luật lệ và quy định: Đảm bảo rằng mọi hoạt động tuân thủ với luật lệ và quy định pháp luật liên quan.
- Bảo vệ thông tin nhạy cảm: Giữ bí mật và bảo vệ thông tin nhạy cảm, đặc biệt là thông tin liên quan đến khách hàng và nhà đầu tư.
Đối với các chuyên gia quản lý kế toán và quản lý tài chính, đạo đức đóng một vai trò lớn trong việc duy trì niềm tin từ phía các bên liên quan và xây dựng một môi trường làm việc tích cực và đạo đức.
3.2.1. IMA’s Statement of Ethical Professional Practice
“Tuyên bố về Thực hành đạo đức nghề nghiệp của IMA” là một tuyên bố đạo đức chính thức của IMA, quy định rõ những nguyên tắc và quy tắc đạo đức mà các chuyên gia quản lý kế toán cần tuân thủ trong thực hành nghề nghiệp.
Thành viên của IMA có trách nhiệm tuân thủ và duy trì các tiêu chuẩn về năng lực (competence), bảo mật thông tin (confidentiality), chính trực (integrity), và uy tín (credibility). Việc không tuân thủ có thể dẫn đến hành động kỷ luật.
3.2.2. Fraud triangle
“Tam giác lừa đảo” là một khái niệm trong lĩnh vực kiểm toán và quản lý rủi ro để mô tả các yếu tố chủ yếu mà khi kết hợp lại có thể tạo điều kiện cho việc xảy ra lừa đảo tài chính. Khái niệm này thường được gắn với Ronald A. Dye và nhà kiểm toán Donald Cressey.
Tam giác lừa đảo bao gồm ba yếu tố chính:
- Pressure (Áp lực): Là tình huống hoặc áp lực tài chính hoặc cá nhân mà người thực hiện lừa đảo đang phải đối mặt. Áp lực này có thể bao gồm nợ nần, vấn đề tài chính cá nhân, hoặc áp lực để đạt được mục tiêu tài chính cá nhân.
- Opportunity (Cơ hội): Là khả năng thực hiện lừa đảo do sự hiện diện của lỗ hổng trong hệ thống kiểm soát nội bộ hoặc quy trình kế toán. Cơ hội này thường xảy ra khi có sự yếu kém trong việc giám sát và kiểm soát nội bộ.
- Rationalization (Chế ngự): Là quá trình mà người thực hiện lừa đảo biện minh hoặc tự làm dịu bớt tình cảm đạo đức của họ. Họ có thể tự phục vụ bằng cách nói rằng hành động của họ là cách duy nhất để giải quyết vấn đề tài chính cá nhân hoặc rằng họ xứng đáng với việc lừa đảo.
Khái niệm này giúp giải thích tại sao một người có thể quyết định thực hiện lừa đảo tài chính và cung cấp cơ sở để xem xét và cải thiện hệ thống kiểm soát nội bộ và quản lý rủi ro.
3.2.3. Evaluation and resolution of ethical issues
Quá trình đánh giá và giải quyết vấn đề đạo đức bao gồm việc xác định tình huống, thu thập thông tin, liệt kê lựa chọn, đánh giá hậu quả, ra quyết định và thực hiện theo dõi.
Mục tiêu là đưa ra quyết định đúng đắn và phản ánh giá trị đạo đức cá nhân hoặc tổ chức.
3.3. Ethical considerations for the organization
Mảng kiến thức này đề cập đến những yếu tố đạo đức mà tổ chức cần xem xét và tuân thủ trong quá trình hoạch định và thực hiện các quyết định và hành động. Điều này liên quan đến việc đảm bảo rằng mọi hoạt động của tổ chức được thực hiện một cách đúng đắn, công bằng và tuân thủ các chuẩn mực đạo đức.
Đạo đức tổ chức không chỉ giúp xây dựng uy tín mà còn làm nền tảng cho một môi trường kinh doanh tích cực và bền vững.
3.3.1. Organizational factors and ethical culture
Các yếu tố và văn hóa đạo đức trong đạo đức bao gồm lãnh đạo, chính sách đạo đức, quản lý nhân sự, môi trường làm việc, truyền thông nội bộ, kiểm soát nội bộ và khả năng chấp nhận và phản hồi.
Những yếu tố này ảnh hưởng đến cách tổ chức thực hiện và thúc đẩy đạo đức trong mọi hoạt động.
3.3.2. IMA’s Statement on Management Accounting, “Values and Ethics: From Inception to Practice”
3.3.3. Ethical leadership
“Lãnh đạo đạo đức” là một mô hình lãnh đạo mà nhấn mạnh sự đúng đắn, chính trực và tôn trọng đạo đức trong quá trình ra quyết định và tương tác với nhóm làm việc.
Lãnh đạo đạo đức không chỉ là việc đưa ra quyết định dựa trên nguyên tắc đạo đức mà còn là việc tạo ra một môi trường làm việc mà mọi người đều được khuyến khích và hỗ trợ để hành động theo đúng giá trị và chuẩn mực đạo đức.
3.3.4. Legal compliance
“Tuân thủ pháp luật” đề cập đến việc tổ chức và cá nhân tuân thủ với các quy định, luật lệ và các nguyên tắc pháp luật liên quan đến hoạt động của họ. Tuân thủ pháp luật không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là một phần quan trọng của việc duy trì đạo đức và uy tín của tổ chức.
3.3.5. Responsibility for ethical conduct
Đây là khái niệm về việc mọi thành viên của tổ chức đều chịu trách nhiệm về hành vi đạo đức của họ trong quá trình làm việc. Trách nhiệm này bao gồm việc đảm bảo rằng mọi quyết định và hành động đều tuân thủ với nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức đã được thiết lập.
3.3.6. Sustainability and social responsibility
Lý thuyết này liên quan đến việc tổ chức thực hiện hoạt động của mình một cách bền vững, không chỉ về mặt kinh tế mà còn về mặt xã hội và môi trường. Trách nhiệm xã hội bao gồm việc tổ chức chịu trách nhiệm và đóng góp tích cực cho cộng đồng, không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn vào vai trò tích cực đối với xã hội và môi trường.
Để đảm bảo sự phản ánh chính xác của kiến thức CMA đối với xu hướng và phát triển trong lĩnh vực kế toán, Chứng chỉ Kế toán Quản trị (CMA) liên tục điều chỉnh và cập nhật nội dung chương trình học cũng như bài thi. Điều này nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng biến đổi của ngành và đảm bảo rằng những kiến thức và kỹ năng mà CMA cung cấp là áp dụng và hiệu quả trong thực tế kinh doanh.
Đặc biệt, Hiệp hội Kế Toán Quản Trị Hoa Kỳ (IMA) đã tiến hành các điều chỉnh và bổ sung mới nhất cho nội dung học và thi CMA vào cuối năm 2023, nhằm đảm bảo rằng chương trình duy trì tính phù hợp và đáp ứng đúng nhu cầu của ngành trong bối cảnh thay đổi liên tục.
Đối với môn học 2F, Hiệp hội Kế Toán Quản Trị Hoa Kỳ (IMA) đã thực hiện các bổ sung một số nội dung sau:
- Identify and explain the different types of business fraud, such as asset misappropriation, manipulation of financial statements, cash and inventory theft, payroll fraud, fake suppliers, and accounts receivable fraud (Xác định và giải thích các loại gian lận kinh doanh khác nhau, chẳng hạn như biển thủ tài sản, thao túng báo cáo tài chính, trộm cắp tiền mặt và hàng tồn kho, gian lận tiền lương, nhà cung cấp giả mạo và gian lận các khoản phải thu).
- Define data ethics and explain the principles of fairness, privacy, transparency, ownership, and accountability with respect to how companies and artificial intelligence (AI) models use and maintain the data they collect (Xác định đạo đức dữ liệu và giải thích các nguyên tắc công bằng, quyền riêng tư, minh bạch, quyền sở hữu và trách nhiệm giải trình đối với cách các công ty và mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) sử dụng và duy trì dữ liệu họ thu thập).
- Identify and define the three conceptual spheres of sustainability: economic, environmental, and social (Xác định ba lĩnh vực khái niệm về tính bền vững: kinh tế, môi trường và xã hội).
- Demonstrate a general understanding of the purpose of governmental data protection regulations (Thể hiện sự hiểu biết chung về mục đích của các quy định bảo vệ dữ liệu của chính phủ).
Ngoài ra, IMA cũng lược bỏ một số nội dung:
- Analyze the concepts of morality and virtue
- Define moral philosophy
- Demonstrate an understanding of the following moral philosophies and concepts used in making business decisions: teleology, utilitarianism, deontology, relativism, virtue ethics, and justice
- Apply relevant provisions of IMA’s Statement on Management Accounting, “Values and Ethics: From Inception to Practice” to a business situation
- Define facilitating payments and why these payments create both ethical and legal issues
4. Học viên sẽ nhận được gì sau khi học môn 2F CMA?
Môn Professional Ethics cung cấp cho học viên nhiều kỹ năng quan trọng, giúp mỗi học viên phát triển không chỉ trong lĩnh vực đạo đức chuyên nghiệp mà còn trong các khía cạnh khác của cuộc sống và công việc.
Dưới đây là một số kỹ năng mà học viên có thể học được từ môn Professional Ethics:
- Đánh giá đạo đức: Học viên sẽ phát triển khả năng đánh giá các tình huống và quyết định từ góc độ đạo đức, giúp họ hiểu rõ hơn về những thách thức đạo đức mà họ có thể phải đối mặt trong công việc.
- Ra quyết định đạo đức: Môn học này giúp học viên phát triển khả năng ra quyết định đạo đức trong các tình huống phức tạp, đồng thời xác định giá trị cá nhân và tổ chức để hướng dẫn quyết định.
- Năng lực tư duy đạo đức: Học viên sẽ được khuyến khích phát triển khả năng tư duy đạo đức, từ việc nhận diện vấn đề đến việc đưa ra các giải pháp dựa trên nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức.
- Chấp nhận trách nhiệm: Môn học này thường kết hợp với khái niệm trách nhiệm, giúp học viên nhận ra tầm quan trọng của việc chấp nhận trách nhiệm cá nhân và tổ chức về hành vi đạo đức.
- Giao tiếp đạo đức: Học viên sẽ học cách giao tiếp một cách đạo đức và hiệu quả trong môi trường làm việc, bao gồm cả việc trình bày quan điểm và giải thích quyết định đạo đức.
- Tìm hiểu về quy tắc và chuẩn mực chuyên nghiệp: Học viên sẽ hiểu rõ hơn về quy tắc và chuẩn mực chuyên nghiệp liên quan đến lĩnh vực của họ và làm thế nào để tuân thủ chúng.
5. Tỷ trọng của môn Professional Ethics trong đề thi CMA Part 2
Trong phần 2 của kỳ thi CMA, môn Professional Ethics chiếm tỷ trọng 15% trong đề thi. Môn này được đánh giá ở cấp độ C, mức độ cao nhất trong ba cấp độ, đòi hỏi thí sinh có khả năng nhận thức, hiểu biết sâu, vận dụng linh hoạt, phân tích tổng hợp.
Hiệp Hội Kế Toán Quản Trị Hoa Kỳ (IMA) đã phân loại kiến thức vào ba cấp độ bao phủ, từ các khái niệm cơ bản đến sự hiểu biết sâu rộng:
- Cấp độ A: Yêu cầu sự hiểu biết cơ bản và một mức độ kỹ năng khá về kiến thức.
- Cấp độ B: Đòi hỏi sự hiểu biết chi tiết hơn, cùng với khả năng áp dụng và phân tích kiến thức.
- Cấp độ C: Đặt ra những yêu cầu cao nhất về mức độ hiểu biết, vận dụng linh hoạt, và khả năng đánh giá sâu sắc về kiến thức.
Các cấp độ này được xây dựng dựa trên nhau, vì vậy cấp độ C có thể bao gồm các yêu cầu của cả cấp độ A và B. Điều này giúp đảm bảo rằng bài thi CMA thật sự phản ánh sự tiến bộ và năng lực toàn diện của thí sinh trong lĩnh vực kế toán quản trị.
6. Một vài kinh nghiệm học tập, ôn luyện Section F – CMA Part 2
6.1. Tập trung vào các nguyên tắc cốt lõi
Đối với môn học này, mặc dù dài và có vẻ dài và khá khô khan, nhiều chữ,… Tuy nhiên, nếu chú ý, học viên sẽ nhận thấy rằng các câu hỏi thường xoay quanh một số điểm trọng tâm chính. Điều quan trọng là tập trung vào các nguyên tắc cốt lõi và cách áp dụng các quy tắc đạo đức cơ bản. Thay vì nhớ từng từ một, việc tập trung vào việc hiểu sâu hơn về cách các nguyên tắc này hình thành và được áp dụng trong thực tế sẽ giúp việc học trở nên thú vị hơn và dễ dàng hơn. Điều này giúp tránh được cảm giác nhàm chán và khó khăn trong quá trình học
6.2. Sử dụng học liệu chính thống
Sự quan trọng của kiến thức CMA trong lĩnh vực tài chính không thể phủ nhận, tuy nhiên, do tính chất phức tạp của nó nên ít được biết đến rộng rãi. Điều này mở ra cơ hội cho sự xuất hiện của nhiều tài liệu giả mạo, truyền đạt thông tin không chính xác trên thị trường. Hậu quả của việc này có thể ảnh hưởng đáng kể đến người học CMA. Khi dựa vào những tài liệu này có thể dẫn đến kết quả thi không như mong đợi. Đặc biệt, việc học những kiến thức sai lệch này cũng gây ra khó khăn trong việc thay đổi và cập nhật kiến thức mới do sự thấm nhuần của thông tin không chính xác.
Vì vậy, một trong những yếu tố quyết định đến thành công của người học là sự lựa chọn các nguồn tài liệu đáng tin cậy, như từ các trung tâm, học viên đào tạo được IMA (Hiệp Hội Kế Toán Quản Trị Hoa Kỳ) công nhận và khuyến khích.
Kế toán Việt Hưng gợi ý bạn một số trung tâm cung cấp khóa học, giáo trình học CMA đã được IMA công nhận tại đây:
Trung tâm cung cấp khóa học:
Giáo trình học:
6.3. Xác định hình thức học tập phù hợp bản thân
Mỗi cá nhân sẽ có phương pháp tiếp thu và hiểu kiến thức riêng, vì vậy, việc tìm ra phương pháp học phù hợp là vô cùng quan trọng. Bằng cách này, sẽ giúp cải thiện khả năng hiểu và ghi nhớ kiến thức trong quá trình học. Một số người có thể phù hợp học thông qua việc đọc sách, trong khi những người khác lại học tốt hơn thông qua việc thực hành hoặc học qua các bài giảng trực tuyến.
Bằng cách tìm ra phương pháp học phù hợp với bản thân, học viên có thể tối ưu hóa quá trình học và hiểu biết của mình. Điều này không chỉ giúp học viên tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả hơn mà còn tăng cường khả năng ghi nhớ và áp dụng kiến thức vào thực tế. Do đó, việc lựa chọn phương pháp học phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được thành công trong quá trình học và phát triển cá nhân.
Chính vì vậy,i nếu học viên chưa tìm được hình thức học tập phù hợp, hãy học thử theo từng hình thức khác nhau và chọn ra phương pháp phù hợp và hiệu quả nhất cho bản thân.
6.4. Thiết lập lịch trình học tập thường xuyên
Trong chương trình học Part 2, môn chiếm Professional Ethics 15% tổng khối lượng kiến thức và ở độ khó ở mức C (cao nhất). Vì vậy, thời gian học và ôn tập cho môn này dao động từ 4 đến 6 tuần tùy thuộc vào năng lực và tiến độ học của từng học viên. Tuy nhiên, với những học viên đã có kiến thức cơ bản và kinh nghiệm thực tế có thể rút ngắn thời gian học và ôn tập thành 2 đến 4 tuần.
Với sự phức tạp của kiến thức môn học Professional Ethics, nhiều học viên có thể dễ bị mất hứng thú và từ bỏ nếu không có nền tảng vững chắc từ trước. Ngoài ra, nhiều học viên còn gặp trở ngại khi giữa việc sắp xếp lịch trình học và công việc. Vì vậy, trong quá trình học, sự kiên trì và kỷ luật, thiết lập lịch trình học và tuân thủ lịch trình đã đề ra đóng vai trò vô cùng quan trọng.