Cho doanh nghiệp khác vay vốn có được xem là giao dịch liên kết không?
Căn cứ khoản 22 Điều 3 Luật Quản lý thuế 2019 quy định thì giao dịch liên kết là giao dịch giữa các bên có quan hệ liên kết.
Đồng thời, căn cứ Điều 5 Nghị định 132/2020/NĐ-CP quy định về các bên có quan hệ liên kết như sau:
Các bên có quan hệ liên kết
1. Các bên có quan hệ liên kết (sau đây viết tắt là “bên liên kết”) là các bên có mối quan hệ thuộc một trong các trường hợp:
a) Một bên tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư vào bên kia;
b) Các bên trực tiếp hay gián tiếp cùng chịu sự điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư của một bên khác.
2. Các bên liên kết tại khoản 1 điều này được quy định cụ thể như sau:
…
d) Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay;
…
Theo đó, trường hợp một doanh nghiệp cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay thì đây được xem là quan hệ liên kết, cũng tức là giao dịch liên kết.
Như vậy, trường hợp công ty anh cho doanh nghiệp khác vay vốn mà khoản vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay thì đó được xem là giao dịch liên kết.
Giá giao dịch liên kết được xác định bằng những phương pháp nào?
Căn cứ Điều 12 Nghị định 132/2020/NĐ-CP quy định về lựa chọn phương pháp xác định giá giao dịch liên kết như sau:
Lựa chọn phương pháp xác định giá giao dịch liên kết
Phương pháp so sánh xác định giá của giao dịch liên kết (viết tắt là phương pháp xác định giá giao dịch liên kết) được áp dụng phù hợp nguyên tắc giao dịch độc lập, bản chất giao dịch và chức năng của người nộp thuế trên cơ sở tính toán, áp dụng thống nhất trong toàn bộ chu kỳ, giai đoạn sản xuất kinh doanh; căn cứ dữ liệu tài chính của các đối tượng so sánh độc lập được lựa chọn theo các nguyên tắc phân tích, so sánh quy định tại Điều 6, Điều 7, Điều 8, Điều 9, Điều 10 Nghị định này. Phương pháp xác định giá giao dịch liên kết được lựa chọn trong các phương pháp quy định tại Điều 13, Điều 14, Điều 15 Nghị định này, căn cứ vào đặc điểm của giao dịch liên kết và căn cứ vào thông tin dữ liệu sẵn có.
Như vậy, căn cứ vào đặc điểm của giao dịch liên kết và căn cứ vào thông tin dữ liệu sẵn có, giá giao dịch liên kết có thể được xác định bằng một trong các phương pháp sau đây:
(1) Phương pháp so sánh giá giao dịch liên kết với giá giao dịch độc lập (được quy định tại Điều 13 Nghị định 132/2020/NĐ-CP);
(2) Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận của người nộp thuế với tỷ suất lợi nhuận của các đối tượng so sánh độc lập (được quy định tại Điều 14 Nghị định 132/2020/NĐ-CP);
(3) Phương pháp phân bổ lợi nhuận giữa các bên liên kết (được quy định tại Điều 15 Nghị định 132/2020/NĐ-CP).
Việc kê khai, xác định giá tính thuế đối với giao dịch liên kết được thực hiện theo nguyên tắc nào?
Theo quy định tại khoản 5 Điều 42 Luật Quản lý thuế 2019 thì nguyên tắc kê khai, xác định giá tính thuế đối với giao dịch liên kết được quy định cụ thể như sau:
(1) Kê khai, xác định giá giao dịch liên kết theo nguyên tắc phân tích, so sánh với các giao dịch độc lập và nguyên tắc bản chất hoạt động, giao dịch quyết định nghĩa vụ thuế để xác định nghĩa vụ thuế phải nộp như trong điều kiện giao dịch giữa các bên độc lập;
(2) Giá giao dịch liên kết được điều chỉnh theo giao dịch độc lập để kê khai, xác định số tiền thuế phải nộp theo nguyên tắc không làm giảm thu nhập chịu thuế;
(3) Trường hợp người nộp thuế có quy mô nhỏ, rủi ro về thuế thấp được miễn thực hiện quy định tại mục (1), mục (2) nêu trên và được áp dụng cơ chế đơn giản hóa trong kê khai, xác định giá giao dịch liên kết.